De CO2 uitstoot van terrasverwarming

Sorry, mensen, maar correct omgaan met cijfers is een beetje beroepsdeformatie bij mij...

Op de website vab het Algemeen Dagblad, stond op 29 september 2020 het volgende artikel:

Hoe de horeca door corona een beetje zijn ogen sluit voor de milieugevolgen van de terrasverwarming

Citaat: 'Puk van Meegeren van Voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal, dat praktische tips en adviezen geeft voor duurzamer leven, rekent het voor. ,,Als tien elektrische terrasverwarmers iedere avond 4 uur aanstaan, levert dat een uitstoot op van bijna 7000 kilo CO2. Dat staat gelijk aan de CO2-uitstoot voor het energiegebruik (gas en elektra) voor twee jaar van een gemiddeld huishouden. Om deze uitstoot te compenseren moeten er 34 bomen worden geplant.”'

Puk zegt eigenlijk niets, maar suggereert vooral dat het heel erg is. Is dat zo? Er zitten een paar addertjes onder het gras:

• Waarom noemt Puk 'tien terrasverwarmers'? Zijn er zoveel per terras? Dat komt misschien wel eens voor, maar de meeste hebben of niets, of hooguit 2 of 3 verwarmers. Maar door uit te gaan van tien, kom je op veel kilo's uit.
• Puk noemt 'elektrische' terrasverwarmers. Produceren die zoveel CO2? Waarom worden elektrische auto's dan klimaatvriendelijk genoemd? Waarom wordt er gesproken over 'groene stroom'? Is de CO-2 uitstoot afhankelijk van het soort elektrisch apparaat???
• Puk zegt niet hoeveel avonden die terrasverwarming aan staat en negeert ook het feit dat er 20.000 terassen in NL zijn (volgens horecagegevens in 2017) en 7,9 miljoen huishoudens. Als we ervan uitgaan dat die 700 kilo CO2 per terras per jaar zijn (dat weet ik dus niet), dan produceert een gemiddeld huishouden dus 3500 kilo per jaar. De bijdrage van terrassen aan de CO2 uitstoot is dan 0,05% van die van huishoudens. En, ik ga er dan van uit dat ALLE terrassen verwarmd zijn met gemiddeld 1 verwarmer, wat natuurlijk niet zo is. Als het er gemiddeld 2 per terras zijn (ik ben vrijwel zeker dat het er minder zijn, dan kom je op 0,1%.
• Hoe vaak moeten die bomen worden gepland? Ieder jaar weer? Ik denk het niet. De factor tijd wordt genegeerd en daardoor zeggen die getallen niet veel.

Of 0,05%, of 0,1% veel of weinig is, daar spreek ik me niet over uit. Iedereen moet dat maar voor zichzelf beslissen. In ieder geval kun je niet volhouden dat dit een significant effect op het klimaat heeft. Ik vind ook dat de uitspraak van Puk insinueert dat het effect veel groter is dan het in werkelijkheid is.

Ook vind ik dat we ons kunnen afvragen wat er gebeurt als horeca ondernemers hun terrassen niet meer zouden verwarmen en de omzet daardoor flink terug loopt. Waarschijnlijk hebben ze dan na de coronacrisis geen geld meer om te investeren in klimaatvriendelijke maatregelen.

Toegift: er is de laatste jaren veel aandacht voor 'fact checking'. Dit voorbeeld toont aan dat 'fact checking' ook niet alles is. Ik ben er van uitgegaan dat de 'facts' van Puk wel ok zijn, maar de manier waarop ze worden gepresenteerd is misleidend, want suggereert een groter probleem dan er is.

De bubbelmythe

De mythe van de bubbel (en een effectiever perspectief)

Bubbels van vier, van vijftien, van vijf... België heeft het idee van 'bubbels' geïntroduceerd met als doel de verspreiding van Covid-19 tegen te gaan.

Verbazingwekkend, want het werkt enkel op papier. Gezien de ernst van de situatie is het naar mijn mening tijd om een ander model te hanteren.

Ingewikkeld

Onderstaande afbeelding werd begin mei gepubliceerd door "De Standaard". De complexiteit is verbluffend en het is meteen al duidelijk dat dit niet kan werken. Er is zoveel communicatie nodig om het systeem sluitend te maken en het idee dat zoiets in de praktijk werkt, is louter theorie.

De onvermijdelijke praktijk

Logischerwijs gebeurt het volgende: iedereen bedenkt een eigen bubbel en moet die afstemmen op de bubbels van alle anderen in de bubbel. Om dit zorgvuldig te doen, moet IEDEREEN een precieze planning maken. Vergeet het maar. De meest mensen gaan uit van zichzelf (als ze zich er al aan houden) en dus gaan alle bubbels overlappen met als resultaat iets dat nog minder isolatie geeft dan de schuimkraag van een glas bier: allemaal bubbels die naadloos in elkaar overgaan en gedeeltelijk samenvallen. het is een soort hinkelbaan voor het virus, waarin het eenvoudig van bubbel naar bubbel kan springen. Het begon met bubbels van vier, tot voor kort van vijftien en nu vijf. Wie heeft ooit bedacht dat er iemand in staat zou zijn om bubbels van vijftien personen van elkaar te isoleren? Dat is totaal niet effectief. Sterker: statistisch gezien gaat het hele concept mank. Zitten er ook wiskundigen in de GEES? Ik vraag het me af, maar dit is vooral een wiskundig en niet een medisch vraagstuk.

Wat dan wel?

Reduceer het hele verhaal principieel tot huishoudens. Degenen die in één huis wonen kunnen geen sociale afstand bewaren. Het heeft geen zin en vooral nadelen om dat te proberen. Dus het huishouden is de 'bubbel' en verder niemand. Voor iedereen daarbuiten geldt: 1,5m afstand, mondkapje binnen en op drukke plaatsen. Voor iedereen geldt: goede handhygiëne. Dit is eenvoudig en voor iedereen te begrijpen, in tegenstelling tot het absurde schema van "De Standaard".

Maar...

Ik zie nog twee problemen met deze aanpak:

• Kinderen die bij een van de ouders wonen, moeten natuurlijk naar de andere ouder kunnen. Daar kan een uitzondering voor gemaakt worden. In ieder geval blijft de regeling daardoor eenvoudig.
• Alleenwonenden mogen niet volledig geïsoleerd worden. Voor alleenwonenden zou je nog een 'virtueel' huishouden met 3 andere alleenwonenden kunnen accepteren (de gemiddelde gezinsgrootte).

En nog dit...

Het is belangrijk dat beleidsmakers/adviseurs bij dit soort dingen zich realiseren dat niet iedereen zich zo ingraaft in de materie als zij en dat ook niet iedereen hoogopgeleid is. Zo'n schema als hieronder is voor een flink aantal mensen veel te ingewikkeld. Helaas houdt het virus daar geen rekening mee!

Een ander punt is dat de regels getuigen van overdreven micromanagement. Wie een land bestuurt moet opletten niet alles in details te specificeren, want dan verliezen de mensen de grote relevante lijnen uit het oog. En daarmee zijn de regels onbedoeld mede oorzaak van verdere verspreiding geworden.